Lômoe (vahoaka)
Ny Lômoe dia vahoaka miteny banto ao amin' ny tapany atsimon' i Afrika, ao amin' ny tapany atsimo amin' i Malaoy sy Tanzania ary ao amin' ny tapany avaratra amin' i Môzambika. Soratana hoe Lomwe izany amin' ny teny frantsay sy anglisy. Anisan' ny foko lehibe ao Môzambika sy ao Malaoy izy ireo. Anisan' io foko io ny filohan' i Malaoy teo aloha Bingu wa Mutharika sy ny rahalahiny, Peter Mutharika (filohan' ny Repoblikan' i Malaoy hafa).
Miteny amin' ny fiteny banto atao hoe fiteny lômoe (na tsilômoe) izy ireo, izay misy mpiteny miisa 1 500 000 tamin' ny taona 2006. Ny tchopa dia dihy fanaon' ny Lômoe any atsimon' i Malaoy, tafiditra ao amin' ny lisitry ny lova ara-kolontsain' ny olombelona tsy azo tsapain-tanana tamin' ny taona 2014. Izy ireo no mponina faharoa lehibe indrindra ao Malaoy, aorian' ny Tseoa (Chewa). Ampiasaina manerana ny faritra afovoan' i Môzambika sy any Malaoy ny fitenin' izy ireo.
Arakaraka ny loharano dia mety hantsoina sy ho soratana hoe Acilowe, Alolo, Alomwe, Anguru, Lolo, Lomue, Lomwes, Mihavane, Ngumu, Nguru na Walomwe izy ireo.